Ulga B+R – instrument również na czas kryzysu

Ulga badawczo – rozwojowa (Ulga B+R) funkcjonuje w polskich przepisach podatkowych od 2016 r. i cieszy się wśród przedsiębiorców rosnącą popularnością. Niewątpliwie może się ona okazać szczególnie atrakcyjna obecnie, w dobie spodziewanych turbulencji gospodarczych spowodowanych pandemią koronawirusa. Należy bowiem mieć na uwadze, że przedsiębiorcy prowadzący działalność innowacyjną mogą potencjalnie uzyskać wymierne korzyści finansowe, które w praktyce polegają na możliwości dwukrotnego zaliczenia do podatkowych kosztów uzyskania przychodów kwalifikowanych kosztów działalności uznanej za działalność badawczo – rozwojową. Co więcej, z ulgi badawczo – rozwojowej można skorzystać wstecz – za okres od 1 stycznia 2016 r.

Niemniej, celem z jednej strony efektywnego, a z drugiej bezpiecznego wdrożenia ulgi badawczo – rozwojowej warto szczegółowo przeanalizować kluczowe aspekty związane z ulgą badawczo – rozwojową.

Między innymi, należy mieć na uwadze, że katalog kosztów kwalifikowanych podlegających odliczeniu jest katalogiem zamkniętym, określonym odpowiednio w art. 18d ust. 2 ustawy o CIT oraz art. 26e ust. 2 ustawy o PIT.

Przypomniał o tym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 9 kwietnia 2020 r. (sygn. 0114-KDIP2-1.4010.25.2020.2.MR), w której wbrew twierdzeniom podatnika uznał, że:

  • wynagrodzenie za czas urlopu, czas choroby, czas opieki nad dzieckiem, dyżur pod telefonem itd. oraz
  • wydatki na specjalistyczne szkolenia z systemów informatycznych i systemów zabezpieczeń, koszty telefonów, koszty BHP

nie stanowią kosztów kwalifikowanych w rozumieniu przepisów o uldze badawczo – rozwojowej.

Wynagrodzenia za czas urlopu, choroby, czas opieki nad dzieckiem, dyżur pod telefonem

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że kluczowe za uznanie danego wydatku za koszt kwalifikowany w rozumieniu przepisów o uldze badawczo – rozwojowej jest to, czy pozostaje on w związku z faktycznym wykonywaniem określonych czynności w zakresie działalności badawczo-rozwojowej.

Organ podatkowy argumentował bowiem, że co prawda wynagrodzenie za czas urlopu, choroby, czas opieki nad dzieckiem, dyżur pod telefonem stanowi w świetle art. 12 ust. 1 ustawy o PIT przychód ze stosunku pracy, jednak z uwagi na fakt, że otrzymujący te wynagrodzenia pracownicy przebywając na urlopie lub zwolnieniu lekarskim, nie wykonywali/nie realizowali/nie realizują na rzecz spółki w tym okresie prac badawczo – rozwojowych, nie mogą zostać uznane za koszt kwalifikowany możliwy do odliczenia w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową, na zasadach określonych w art. 18d ust. 2 pkt 1ustawy o CIT.

Nie sposób jednak zgodzić się ze stanowiskiem organu podatkowego. Stoi ono bowiem w sprzeczności między innymi z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie (sygn. akt III SA/Wa 2665/18) oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie (sygn. I SA/Sz 835/18), który uznał że skoro pracownicy zajmują się wyłącznie działalnością badawczo-rozwojową to spółka odliczy też wynagrodzenie i składki ZUS za okres przebywania na urlopie wypoczynkowym, choroby czy np. obowiązkowych badań lekarskich.

Wydatki na szkolenia

Zasadniczo, wydatki na szkolenia dla pracowników nie zostały wprost wskazane w katalogu kosztów kwalifikowanych w rozumieniu przepisów o uldze badawczo – rozwojowej. Stąd, należałoby w pierwszej kolejności rozważyć, czy koszty te mogą zostać uznane za koszty ponoszone w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej, stanowiące należności pracowników z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT (wynika to z treści art. 18d ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT).

Ponoszone przez pracodawców koszty związane z organizacją szkolenia oraz z udziałem pracowników w tych szkoleniach mogą nie stanowić należności z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, jeżeli udział w nich odbywa się w interesie pracodawców w celu realizacji prowadzonej przez nich działalności B+R, chociaż koszty z tego tytułu mogą być zaliczone do kosztów podatkowych na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przypomniał, że ponoszone przez pracodawców koszty związane z organizacją szkolenia oraz z udziałem pracowników w tych szkoleniach mogą nie stanowić należności z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, jeżeli udział w nich odbywa się w interesie pracodawców w celu realizacji prowadzonej przez nich działalności badawczo – rozwojowej, chociaż koszty z tego tytułu mogą być zaliczone do kosztów podatkowych na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Ponadto, jak zauważył organ podatkowy, w przypadku szkoleń pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), wskazać należy, że jednym z obowiązków każdego pracodawcy wynikających z kodeksu pracy jest zapewnienie przeszkolenia pracownika przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenia takie zgodnie z kodeksem pracy, powinny odbywać się w czasie pracy i być prowadzone na koszt pracodawcy. Szkolenie z zakresu BHP nie powinno być zatem postrzegane jako dodatkowa korzyść dla podatnika, lecz spełnienie obowiązków pracowniczych wynikających bezpośrednio z prawa pracy.

Podsumowując, Dyrektor Krajowej Informacji uznał, że wydatki poniesione przez spółkę na organizację szkoleń, tj. specjalistyczne szkolenia z systemów informatycznych i systemów zabezpieczeń, koszty przeszkolenia pracowników z BHP, nie stanowią kosztów kwalifikowanych poniesionych na działalność badawczo-rozwojową.

Powyższe stanowisko nie wyklucza jednak całkowicie możliwości zaliczenia do katalogu kosztów kwalifikowanych wydatków na szkolenia pracowników, związane z prowadzonymi projektami badawczo – rozwojowymi .

Wobec powyższego, przystępując do rozliczania ulgi badawczo – rozwojowej warto wcześniej zidentyfikować i poddać analizie główne ryzyka i możliwości związane z tym mechanizmem. 

Cebrio w ramach oferty dotyczącej ulg podatkowych, dokonuje dokonuje szczegółowej oceny ryzyka związanego z wdrożeniem ulgi oraz przekazuje rekomendacje oparte o aktualną wykładnię prawa i orzecznictwo.